Gdzie najdalej na południe ZSRS dotarli Niemcy w 1942 r.?

W sierpniu 1942 r. pododdziały z 1. Gebirgs-Division i 4. Gebirgs-Division weszły na teren Gruzińskiej Socjalistycznej Republiki Sowieckiej. Początkiem listopada 1942 r. szpica 13. Panzer-Division znalazła się 630 km od Baku. Były to najdalej na południe wysunięte punkty ZSRS, do jakich dotarł Wehrmacht. Gdzie konkretnie doszli Niemcy i czy mogli dotrzeć dalej?

Jak Sowieci zdobyli pierwszego "Tygrysa"?

Latem i jesienią 1942 r. Niemcy wystawili do walki zupełnie nowe pododdziały wyposażone w ciężkie PzKpfw VI Ausf. H1 "Tiger". Czołgi te - dysponujące potężną siłą ognia oraz grubym pancerzem - miały przede wszystkim wspierać piechotę w natarciach i stanowić osłonę dla lżejszych pojazdów pancernych. Jednak jako że pod koniec 1942 r. Wehrmacht i Waffen-SS przeszły do obrony praktycznie na wszystkich frontach - ich wykorzystanie taktyczne okazało się odmienne od założeń, a fakt, że przeciwnik przejmie nowy niemiecki czołg - kwestią czasu. Ten - a właściwie te - miały należeć do 1./schwere Panzer-Abteilung 502, którą pod koniec sierpnia 1942 r. wysłano pod Leningrad.

Messerschmitt Bf 109 czy Me 109?

Analizując różne źródła historyczne dotyczące Luftwaffe i walk powietrznych podczas II wojny światowej w ogóle nie da się nie trafić na jeden z najsłynniejszych myśliwców w historii. Samolot ten - powstały w zakładach Messerschmitt-Flugzeugbau GmbH we współpracy z Bayerische Flugzeugwerke A.G. - w znacznej większości przypadków jest oznaczany jako Bf 109, ale czasami pojawia się pod nazwą Me 109. Która z nich jest więc prawidłowa?

Walki pod Okuniewem - największa bitwa pancerna w historii Polski

Pomiędzy 27 lipca a 5 sierpnia 1944 r. na wschód od Warszawy miała miejsce największa bitwa pancerna na ziemiach polskich podczas II wojny światowej i równocześnie w historii. W jej wyniku próba zdobycia Warszawy przez nacierające siły sowieckiej 2. Armii Pancernej została powstrzymana przez niemieckie kontruderzenie, które zadało przeciwnikowi ogromne straty.

System weryfikacji zestrzeleń w Luftwaffe

Nie ulega wątpliwości, że podczas II wojny światowej Luftwaffe miała najskuteczniejszych pilotów myśliwskich. Wielu z nich osiągnęło ponad 200 zestrzeleń, a najwięcej - aż 352 w 1 404 lotach bojowych - posiada Major Erich Hartmann. Czym było zwycięstwo powietrzne? Jak wyglądała weryfikacja tych sukcesów przez OKL? Dlaczego większość osiągnięć powietrznych jest zawyżona, ale nie oznacza to od razu świadczenia nieprawdy? O tym - i wielu innych aspektach systemu weryfikacji Luftwaffe - w dzisiejszym artykule.

Czy Niemcy doszli do Morza Kaspijskiego w 1942 r.?

Powszechnie uważa się, że Wehrmacht dotarł najbardziej na wschód ZSRS 6 października 1942 r., zdobywając niewielką miejscowość Terekli-Mekteb, leżącą około 75 km od zachodniego wybrzeża Morza Kaspijskiego. Okazuje się jednak, że w sierpniu i wrześniu 1942 r. niemieckie pododdziały dotarły jeszcze dalej. 

Operacja "Mars", czyli jak Niemcy zatrzymali Sowietów pod Moskwą

W grudniu 1941 r. niemiecka próba zajęcia Moskwy zakończyła się porażką i po raz pierwszy Wehrmacht i Waffen-SS musiały przejść do defensywy. Sowieci - chcący wykorzystać powodzenie kontrnatarcia pod stolicą ZSRS - rozpoczęli wówczas szereg operacji ofensywnych, które miały stopniowo zlikwidować siły Heeresgruppe "Mitte". Trwające łącznie 15 miesięcy walki zakończyły się największą klęską w karierze marsz. Gieorgija K. Żukowa.

Czarna niedziela 9.(MG)/III./SS-Panzergrenadier-Regiment 1

28 lutego 1943 r. zapisał się w historii 9.(MG)/III./SS-Panzergrenadier-Regiment 1 jako "czarna niedziela". Pododdział ten - kompletnie nieprzygotowany do walki przeciwpancernej - został zaatakowany przez dwa T-34, które w godzinę dosłownie rozjechały kilkunastu niemieckich żołnierzy obsadzających linię obrony na wschód od Charkowa. Świadkiem tych wydarzeń był SS-Sturmann Herbert Maeger służący w plutonie zaopatrzenia.

Pierwszy atak taktyką "wilczego stada"

W związku z pełnym wprowadzeniem przez Aliantów systemu konwojów - w październiku 1939 r. Konteradmiral Karl Dönitz wysłał na północny Ocen Atlantycki grupę U-Bootów, której zadaniem było niszczenie alianckich statków i okrętów płynących z Nowej Fundlandii oraz Nowej Szkocji do Wielkiej Brytanii. Było to pierwsze uderzenie U-Bootwaffe wykorzystujące taktykę wilczego stada, które okazało się kompletną porażką.

"Tygrysy" z Großdeutschland pod Charkowem i Biełgorodem w marcu 1943 r.

Tocząca się w lutym i marcu 1943 r. bitwa o Charków i Biełgorod była jednym z największych sukcesów niemieckich wojsk na Froncie Wschodnim, a zarazem pierwszą dużą operacją po klęsce 6. Armee w Stalingradzie. Trwała ona w czasie, gdy Wehrmacht i Waffen-SS straciły inicjatywę strategiczną w ZSRS, zachowując jednocześnie chęci do walki, aby ją odzyskać. W wyniku Operacji "Skaczok" i "Zwiezda" Armii Czerwonej udało się wyprzeć Niemców m.in. z zajętego w październiku 1941 r. Charkowa, ale za cenę dużych strat i zmęczenia wojsk. Jako że potencjał ofensywny przeciwnika wygasł – Niemcy postanowili przeprowadzić kontruderzenie. Jedną z jednostek, które miały stanowić trzon ataku była 13.s.Pz.Kp./Panzer-Regiment "Großdeutschland" wyposażona w PzKpfw VI Ausf. H1 "Tiger", która w ramach XLVIII. Panzer-Korps wchodzącego w skład 4. Panzer-Armee, swoje działania rozpoczęła 7 marca 1943 r.