Niemiecko-polski słownik pojęć cz. 2 - Luftwaffe

W drugiej części słowniczka niemiecko-polskiego zawierającego pojęcia obejmujące jednostki taktyczne oraz operacyjne Wehrmachtu i Waffen-SS przyjrzymy się Luftwaffe, czyli Siłom Powietrznym III Rzeszy.

Tak jak poprzednio zaznaczam, że nie zostaną tu przedstawione wszystkie związki operacyjne, bo jest ich bardzo dużo, a tylko te najczęściej występujące i jeśli będzie jakiś błąd w tłumaczeniu - to proszę o korektę. Dodatkowo, jako że Luftwaffe posiadała w swojej strukturze jednostki polowe i spadochronowe, których struktura jest podobna do oddziałów i pododdziałów Heer, skupię się głównie na tych powietrznych.

Jak już wspomniałem na wstępie Luftwaffe, to Siły Powietrze wchodzące w skład Wehrmachtu, podobnie jak poznane już Heer - Siły Lądowe oraz Kriegsmarine - Marynarka Wojenna. 

Za Luftwaffe odpowiadało Oberkommando der Luftwaffe - Najwyższe Dowództwo Sił Powietrznych, które podlegało pod Oberkommando der Wehrmacht - Naczelne Dowództw Sił Zbrojnych, a mające siedzibę w Reichsluftfahrtministerium - Ministerstwie Lotnictwa Rzeszy przewodzone przez Reichsmarschall'a Hermann'a Göring'a do 23 kwietnia 1945 r., a później - do 24 maja 1945 r. - przez Generalfeldmarschall'a der Luftwaffe Robert'a Ritter'a von Greim'a. Struktura organizacyjna Luftwaffe wyglądała następująco, choć tak jak w przypadku Heer, przez lata wojny przechodziła większe lub mniejsze zmiany: 

• Rotte - para dowodzona przez Rottenführer'a - dowódcę pary
• Kette - łańcuch na czele którego stał Kettenführer - dowódca łańcucha
• Schwarm - rój (dwie Rotte) dowodzony przez Schwarmkommandeur - dowódcę roju
• Staffel - eskadra (3 lub 4 Schwarm), którą dowodził Staffelkapitän - nie tłumacząc dosłownie - dowódca eskadry
• Gruppe - grupa (3 lub 4 Staffel), której dowódca miał tytuł Kommandeur, a mająca już swój sztab - Gruppenstab
• Geschwader - szwadron (3 lub 4 Gruppe) na czele którego stał Geschwaderkommodore - komandor szwadronu oraz także mająca swój sztab - Geschwaderstab 

Kilka powyższych związków taktycznych tworzyło Korps - korpus, który w zależności od tego, czy jednostka miała formę powietrzną czy polową, mógł to być:

• Fallschirm-Korps - korpus spadochronowy
• Fallschirm-Panzerkorps - korpus pancerno-spadochronowy
• Flak-Korps - korpus artylerii przeciwlotniczej
• Flak-Korps z.b.V - korpus artylerii przeciwlotniczej do zadań specjalnych 
• Flieger-Korps - korpus powietrzny 
• Jagd-Korps - korpus myśliwski 
• Luftwaffen-Feldkorps - korpus polowy Luftwaffe 

W przypadku Luftwaffe stworzono także Fallschirm-Armee - armię spadochronową. Kilka złączonych Korps tworzyło natomiast Luftflotte - flotę powietrzną, którą dowodziło poszczególne Luftwaffenkommando - dowództwo Luftwaffe. Dla celów administracyjnych Luftwaffe była podzielona na kilkanaście Luftgaue - obszarów powietrznych, podlegających pod wyznaczone Luftkreis - Dowództwo Służby Powietrznej.

Jako że Luftwaffe posiadała oddziały naziemne i spadochronowe, to można było z nich stworzyć związki podobne do tych z Heer: 

• Fallschirmjäger-Division - dywizja strzelców spadochronowych
• Fallschirm-Panzer-Division - dywizja pancerno-spadochronowa 
• Fallschirm-Panzergrenadier-Division - dywizja spadochronowa grenadierów pancernych
• Flak-Division - dywizja artylerii przeciwlotniczej
• Flak-Ersatz-Division - zapasowa dywizja artylerii przeciwlotniczej 
• Flak-Scheinwerfer-Division - dywizja reflektorów przeciwlotniczych
  
• Flieger-Division - dywizja powietrzna
• Flieger-Ausbildungs-Division - szkoleniowa dywizja powietrzna   
• Flieger-Schul-Division - powietrzna dywizja szkolna 
• Flieger-Ziel-Division - celownicza dywizja powietrzna
• Jadg-Divison - dywizja strzelecka
• Luftwaffen-Feld-Division - dywizja polowa Luftwaffe
• Luftwaffen-Lehr-Division - instruktorska dywizja Luftwaffe
• Luftnachrichten-Ausbildungs-Division - łącznościowa powietrzna dywizja szkolna
• Luftnachrichten-Ersatz- und Ausbildungs-Division - łącznościowa powietrzna zapasowa i szkolna dywizja
  
• Luftnachrichten-Ersatz-Division - łącznościowa powietrzna dywizja zapasowa  
• Nachtjagd-Division - nocna dywizja myśliwska
• Panzer-Division - dywizja pancerna (Fallschirm-Panzer-Division 1 „Hermann Göring“ podlegała pod Luftwaffe) 

Schodząc jeszcze niżej z poziomu Divisionen mamy poszczególne Brigaden (brygady) i Regimenter (pułki) je tworzące. Tutaj skupię się na tych, które nie mają swojego dywizyjnego odpowiednika: 

• Fallschirm-Sturmgeschütz-Brigade - spadochronowa brygada dział szturmowych
• Luftwaffen-Bau-Brigade - brygada budowlana Luftwaffe

• Fallschirm-Artillerie-Regiment - spadochronowy pułk artylerii
• Fallschirm-Flak-Regiment - spadochronowy pułk przeciwlotniczy
• Fallschirm-Pionier-Regiment - spadochronowy pułk pionierów
  
• Feld-Regimenter der Luftwaffe - polowy pułk Luftwaffe
• Festungs-Flak-Regiment - forteczny pułk przeciwlotniczy 
• Flak-Sturm-Regiment - przeciwlotniczy pułk szturmowy
• Luftgau-Nachrichten-Regiment - łącznościowy pułk Luftgau 
• Luftnachrichten-Regiment - powietrzny pułk łącznościowy 
  
• Luftwaffen-Artillerie-Regiment - pułk artylerii Luftwaffe 
• Luftwaffen-Jäger-Regiment - pułk strzelców Luftwaffe 
• Panzergrenadier-Regiment - pułk grenadierów pancernych 

Wracając do jednostek powietrznych, to największym związkiem taktycznym na szczeblu nieoperacyjnym, był Geschwader, który przybierał poniższe formy:

• Aufklärungsgeschwader - szwadron rozpoznawczy 
• Aufklärungsgruppe (See) -szwadron rozpoznawczy (morski) 
• Fernaufklärungsgeschwader - szwadron zwiadowczy dalekiego zasięgu
• Jagdgeschwader - szwadron myśliwski
• Jagdbombergeschwader - szwadron myśliwsko-bombowy  
• Kampfgeschwader - szwadron bojowy (bombowców)
• Kampfgeschwader z.b.V. - szwadron bojowy (bombowców) do zadań specjalnych
• Lehr-Geschwader - szwadron instruktorski 
• Luftlandegeschwader - szwadron obrony lądowiska 
• Nahaufklärungsgeschwader - szwadron zwiadowczy bliskiego zasięgu
• Nachtjagdgeschwader - nocny szwadron myśliwski
• Schlachtgeschwader - szwadron bojowy
• Schnellkampfgeschwader - szybki szwadron bojowy
• Sturzkampfgeschwader - szwadron bombowców nurkujących
• Transportgeschwader - szwadron transportowy  
• Zerstörergeschwader - szwadron niszczycieli 

 Schodząc niżej znajdziemy się na poziomie Gruppe. W większości wystarczy zastąpić człon "geschwader" członem "gruppe" i już mamy jednostkę taktyczną poziom niżej, choć zdarzały się Gruppen, które nie miały swojego odpowiednika w Geschwaders. Te najczęściej występujące to:

• Ergänzungs-Nachtjagdgruppe - nocna uzupełniająca grupa myśliwska 
• Ergänzungs-Zerstörergruppe - uzupełniająca grupa niszczycieli 
• Erprobungsgruppe - grupa doświadczalna
• Küstenfliegergruppe - grupa lotnictwa przybrzeżnego
• Minensuchgruppe - grupa minowa 
• Nachtschlachtgruppe - nocna grupa bojowa
• Schleppgruppe - grupa holownicza   
• Seenotgruppe - grupa ratownictwa morskiego

Gruppen w swojej strukturze posiadały poszczególne Staffeln, które podobnie jak wyżej - miały zazwyczaj swój odpowiednik szczebel wyżej, chociaż zdarzały się przypadki odbiegające od tej reguły:

• Seetransportstaffel - eskadra transportu morskiego 
• Seenotflottille - flotylla ratownictwa morskiego (jednostki te podlegały pod Luftwaffe, mimo że nazwa sugeruje Kriegsmarine) 
• Versuchsstaffel - eskadra eksperymentalna

Oprócz podstawowych związków taktycznych i operacyjnych, każdy Luftgau miał od kilku do kilkunastu swoich Flughafen-Bereichskommandos, które można przetłumaczyć jako Dowództwa Obszarów Portów Lotniczych oraz od kilku do kilkudziesięciu Fliegerhorst-Kommandanturen - Biura Dowódców Baz Powietrznych. W strukturach Luftgau znajdowały się także Luftzeuggruppen, czyli Grupy Lotnicze odpowiedzialne za zaopatrzenie w sprzęt i realizację wszystkich spraw technicznych i operacyjnych.
Na poziomie dowódczym można przytoczyć jeszcze poniższe związki:

• Kommandierende Generale der deutschen Luftwaffe - Komendatura Generałów Niemieckich Sił Powietrznych
  
• Luftkreis-Kommando - Dowództwo Obwodu Lotniczego 
• Luftwaffengruppenkommando - Dowództwo Grupy Sił Powietrznych
• Luftwaffen-Kommando - Dowództwo Sił Powietrznych 

a także: 

• Fliegerführer - dowództwo powietrzne 
• Jagdfliegerführer - dowództwo powietrzno-myśliwskie 
• Jagdabschnittsführer - dowództwo sekcji myśliwskiej 
• Nachtjagdraumführer - dowództwo myślistwa mocnego 

Zapraszam na inne części: 

• cz. 1 - https://www.dookolarzeszy.pl/2019/10/niemiecko-polski-sownik-pojec-cz1-heer.html
  
• cz. 3 - https://www.dookolarzeszy.pl/2019/12/niemiecko-polski-sownik-pojec-cz-3.html
• cz. 4 - https://www.dookolarzeszy.pl/2020/06/niemiecko-polski-sownik-pojec-cz-4.html