W związku z tym, że dzisiaj
przypada 77. rocznica boju pod Prochorowką, chciałbym obalić krążące od tylu
też lat mity, które można znaleźć nawet we współczesnej historiografii. Nie
przedłużając, zapraszam na zapoznanie się z trzema najczęściej pojawiającymi
się wymysłami tego starcia.
Bitwa pod Prochorowką była
największą bitwą pancerną w historii
To chyba największy i
najczęściej powtarzany absurd dotyczący wydarzeń z 12 lipca 1943 r. Praktycznie każde
źródło go powiela, mimo że od wielu lat dostępne są dane liczbowe zarówno
Niemców, jak i Sowietów. Zacząć należy od tego, że pod Prochorowką nie było żadnej bitwy, a bój wchodzący w skład większej bitwy na linii Obojan-Biełgorod. Co więcej nie ma czegoś takiego jak "bitwa pancerna", może być co najwyżej pancerny bój spotkaniowy. W bitwie czy boju pancernym biorą udział nie tylko czołgi, ale także piechota, artyleria, lotnictwo i inne jednostki różnego przeznaczenia.
Ogólnie mówiąc pod Prochorowką starły się siły
niemieckiego II. SS-Panzer-Korps w składzie: SS-Panzergrenadier-Division "Leibstandarte
SS Adolf Hitler", SS-Panzergrenadier-Division "Das Reich" oraz SS-Panzergrenadier-Division "Totenkopf" oraz sowieckiej 5. Gwardyjskiej Armii Pancernej, którą tworzyły: 18.
Korpus Pancerny, 29. Korpus Pancerny, 2. Korpus Pancerny, 5. Gwardyjski Korpus
Zmechanizowany oraz kilka mniej znaczących dla tematu jednostek. Zgodnie z dostępnymi
danymi na 12 lipca 1943 r. II. SS-Panzer-Korps posiadał nie więcej niż 294
sprawne pojazdy pancerne, z czego 90 szt. przypadało na SS-Panzergrenadier-Division "Leibstandarte SS Adolf Hitler", 89 szt. na SS-Panzergrenadier-Division "Das
Reich" i 115 szt. na SS-Panzergrenadier-Division "Totenkopf". Siły Rosjan liczyły
prawdopodobnie od 616 do 672 pojazdów pancernych, gdyż część z nich (około 120
szt.) zostało przydzielonych do powstrzymania natarcia III. Panzer-Korps. Łącznie
pod Prochorowką znajdowało się więc w sumie od 910 do 966 pojazdów pancernych obu
stron (stosunek 2,1:1 na korzyść Rosjan), czyli znacznie mniej niż podaje się w
wielu obecnych opracowaniach.
Warto dodać, że to co powszechnie uważa się za "bitwę pod Prochorowką" obejmowało w zasadzie obszar działania 6./II./SS-Panzer-Regiment 1 w rejonie wzgórza nr 252.2, którą dodatkowo wspierały II./SS-Panzergrenadier-Regiment 2 oraz III.(gep.)/SS-Panzergrenadier-Regiment 2.
Jaka więc była największa "bitwa
pancerna" w historii? Oczywiście będzie to bitwa pod Kurskiem, jeżeli chodzi o największy bój pancerny, można takowy przypisać starciu w rejonie
Dubno-Łuck-Brody toczącemu się od 23 do 30 czerwca 1941 r., gdzie udział wzięło
od 3 250 do nawet 4 350 czołgów (zależnie od źródła, ale najprawdopodobniej
nie więcej niż 3 530), więc ponad 3,5 razy więcej niż pod Prochorowką. Na marginesie, bój ten wygrali Niemcy tracąc około 200 pojazdów pancernych, czyli cztery razy mniej niż Sowieci (około 800).
PzKpfw VI Ausf. H1 "Tiger" nr '1311' (dowódca: SS-Obersturmführer Waldemar Schütz) z 13. s.Pz.Kp/SS-Panzer-Regiment
1 w czasie Operacji "Zitadelle", lipiec 1943 r.
 |
| Źródło: https://pl.pinterest.com/pin/351912457372121/ |
Kolejny mit dotyczy ilości
PzKpfw VI Ausf. H1 "Tiger" w boju pod Prochorowką, których miało być tam nawet 100. Liczba ta została mocno zawyżona
przez Sowietów po zakończeniu walk, aby jakoś usprawiedliwić przed dowództwem
kompromitujące straty. Ku uciesze Rosjan, mit ten żyje do dziś i jest powielany
chociażby w jednym z filmów popularnego na YouTube kanału historycznego, mimo że nie ma kompletnie nic wspólnego z prawdą.
Na logikę - jakim cudem w trzech
kompaniach czołgów ciężkich, biorących udział w owym boju, mogło się zmieścić aż 100
czołgów?! Zgodnie z niemieckimi raportami na 12 lipca 1943 r. stan gotowych
do działania PzKpfw VI Ausf. H1 "Tiger" wyglądał następująco:
- 13. s.Pz.Kp/SS-Panzer-Regiment 1 – 4 sztuki
- 8. s.Pz.Kp/SS-Panzer-Regiment 2 – 1 sztuka
- 9 s.Pz.Kp/SS-Panzer-Regiment 3 – 10 sztuk
Daje to łącznie 15 tych czołgów
ciężkich z czego w głównych walkach w pasie SS-Panzergrenadier-Division "Leibstandarte
SS Adolf Hitler" było ich jak widać aż 4. Nawet jeżeli weźmiemy pod uwagę
stany tych trzech pełnych kompanii na 5 lipca 1943 r. (17 szt. z "LSSAH", 14 szt. z "Das Reich", 15 szt. z "Totenkopf"), to łącznie daje to 46 sztuk (z czego 7 w dowództwach kompanii), więc jest ich ponad połowę mniej niż się podaje.
PzKpfw VI Ausf. H1 "Tiger" nr 'S11' (dowódca: SS-Obersturmführer Philipp Theiss) z 8. s.Pz.Kp/SS-Panzer-Regiment 2 niszczy sowiecki czołg podczas walk pod Kurskiem, lipiec 1943 r.
 |
| Źródło: https://gr.pinterest.com/pin/503699539556536100/ |
Niemcy pod Prochorowką ponieśli duże straty
Ostatni mit mówi o tym, jakoby II. SS-Panzer-Korps miał ponieść w tym starciu znaczne straty w pojazdach pancernych. W rzeczywistości raport na 13 lipca 1943 r. informował, że gotowych do działania jest 251 z 294 pojazdów pancernych (43 mniej), z czego bezpowrotnie stracono... 5 (sic!) z nich, a reszta nadawała się do ponownego użycia po naprawach.
Z drugiej strony Sowieci w boju pod Prochorowką stracili 344 pojazdy pancerne z czego 192 trafiło na konto SS-Panzergrenadier-Division "Leibstandarte SS Adolf Hitler", 75 - SS-Panzergrenadier-Division "Das
Reich", a 77 - SS-Panzergrenadier-Division "Totenkopf". Łatwo można policzyć, iż Sowieci pod Prochorowką stracili prawie 8 razy więcej pojazdów pancernych niż Niemcy! Mało tego - niemieckie raporty o stanie zniszczenia
radzieckich czołgów wydawały się tak przesadzone, że
SS-Obergruppenführer Paul Hauser – dowódca II. SS-Panzer-Korps – osobiście zrobił inspekcję w sektorze frontu zajmowanym przez SS-Panzergrenadier-Division "Leibstandarte SS Adolf Hitler”. Gdy zobaczył masę zniszczonych rosyjskich czołgów
zrozumiał, że nikt nic nie podkoloryzowywał. Własnoręcznie zaznaczył kredą
każdy policzony czołg i wyszło mu ponad 100 wraków.
PzKpfw VI Ausf. H1 "Tiger" nr '913' (dowódca: SS-Unterscharführer Fein) z 9. s.Pz.Kp/SS-Panzer-Regiment 3 w czasie działań pod Kurskiem, lipiec 1943 r.
 |
| Źródło: https://i.pinimg.com/originals/e8/91/34/e8913458c1b6c40a6b3dc1efbe112922.jpg |
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz